Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κατάλογος αρχηγών κράτους του Αζερμπαϊτζάν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ακολουθεί ένας κατάλογος με τους αρχηγούς κράτους του Αζερμπαϊτζάν από το 1918 έως σήμερα. Πρώτος αρχηγός κράτους με την ίδρυση του κράτους το 1918 έγινε ο Μαμάντ Αμίν Ρασουλζάντε. Συμπεριλαμβάνει ηγέτες της βραχύβιας Λαϊκής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν (1918–1920), του Σοβιετικού Αζερμπαϊτζάν (1920–1991) και της μετασοβιετικής εποχής.

Οι πολλαπλές θητείες στη θέση, συνεχείς ή μη, συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο και προσμετρώνται στην πρώτη στήλη (αριθμός διοίκησης) ενώ η δεύτερη στήλη μετρά τα άτομα.

Ο νεαρότερος αρχηγός κράτους που ανέλαβε το αξίωμα στην νεότερη ηλικία ήταν ο 25χρονος Γκριγκόρι Καμίνσκι και ο γηραιότερος ήταν ο 70χρονος Χεϊντάρ Αλίγιεφ.

Ηγέτες του Αζερμπαϊτζάν από το 1918

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χρωματικό υπόμνημα
(για πολιτικά κόμματα)

Λαϊκή Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν (1918–1920)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρόεδρος του Αζερικού Εθνικού Συμβουλίου
Σειρά Πρόεδρος
(γέννηση–θάνατος)
Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα Κυβέρνηση Εκλογή Παρ.
Πορτρέτο Όνομα Από Έως Χρόνος παραμονής στο αξίωμα
1 Μαμάντ Αμίν Ρασουλζάντε
Məmməd Əmin Rəsulzadə
(1884–1955)
28 Μαΐου 1918 7 Δεκεμβρίου 1918 193 ημέρες Musavat
1. Rasulzade I 1918 [1]
Θεωρείται ως ο πρώτος Πρόεδρος με τη σύγχρονη έννοια. Κέρδισε τη Μάχη του Μπακού και παρέμεινε ουδέτερος στον Ρωσικό Εμφύλιο Πόλεμο. Ίδρυσε τις Αζερικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Πρόεδρος του Κοινοβουλίου
Σειρά Πρόεδρος του Κοινοβουλίου
(γέννηση–θάνατος)
Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα Κυβέρνηση Εκλογή Παρ.
Πορτρέτο Όνομα Από Έως Χρόνος παραμονής στο αξίωμα
1 Αλιμαρντάν Τοπτσουμπάσοφ
Əlimərdan Topçubaşov
(1862–1934)
7 Δεκεμβρίου 1918 27 Απριλίου 1920 1 χρόνος, 142 ημέρες Ittifaq al-Muslimin
1. Topchubashov I 1918 [2]
Πέτυχε την de facto αναγνώριση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.

Υπερκαυκασιανή Σοσιαλιστική Ομόσπονδη Σοβιετική Δημοκρατία (1922–1936) και Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν (1936–1991)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρόεδρος του Προεδρείου του Κομουνιστικού Κόμματος της Σ.Σ.Δ. του Αζερμπαϊτζάν
Θέση Πρόεδρος
(γέννηση–θάνατος)
Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα Κυβέρνηση Εκλογή Παρ.
Πορτρέτο Όνομα Από Έως Χρόνος παραμονής στο αξίωμα
1 Μιρζά Νταβούντ Χουσεΐνοφ
Mirzə Davud Hüseynov
(1894–1938)
28 Απριλίου 1920 23 Ιουλίου 1920 86 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
1. Hüseynov I [3]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε.
2 Βίκτορ Νανεϊσβίλι
Viktor Naneyşvili
(1878–1940)
23 Ιουλίου 1920 9 Σεπτεμβρίου 1920 48 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
2. Naneyşvili I [4]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε.
3 Έλενα Στάσοβα
Yelena Stasova
(1873–1966)
9 Σεπτεμβρίου 1920 15 Σεπτεμβρίου 1920 6 ημέρες Κομουνίστρια
(Bolsheviks)
3. Stasova I [5]
4 Βλαντίμιρ Ντουμπάτζε
Vladimir Dumbadze
(1879–1934)
15 Σεπτεμβρίου 1920 24 November 1920 70 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
4. Dumbadze I [6]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε.
Εκτελεστικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σ.Σ.Δ. του Αζερμπαϊτζάν
Σειρά Γραμματέας
(γέννηση–θάνατος)
Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα Κυβέρνηση Εκλογή Παρ.
Πορτρέτο Όνομα Από Έως Χρόνος παραμονής στο αξίωμα
1 Γκριγκόρι Καμίνσκι
Qriqori Kaminski
(1895–1938)
24 Οκτωβρίου 1920 24 Ιουλίου 1921 273 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
1. Kaminski I [7]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε.
Πρώτος Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σ.Σ.Δ. του Αζερμπαϊτζάν
Σειρά Πρώτος Γραμματέας
(γέννηση–θάνατος)
Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα Κυβέρνηση Εκλογή Παρ.
Πορτρέτο Όνομα Από Έως Χρόνος παραμονής στο αξίωμα
1 Σεργκέι Κίροφ
Sergey Kirov
(1886–1934)
24 Ιουλίου 1921 5 Ιανουαρίου 1925 168 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
1. Kirov I [8]
Επέβαλε το σοβιετικό καθεστώς στους απρόθυμους Αζέρους εθνικιστές. Διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο στην προμήθεια του πετρελαίου του Μπακού προς την σοβιετική Ρωσία.
2 Ρουχουλά Αχούντοφ
Ruhulla Axundov
(1897–1938)
5 Ιανουαρίου 1925 21 Ιανουαρίου 1926 1 χρόνος, 1 ημέρα Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
2. Axundov I [9]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε.
3 Λεβόν Μιρζογιάν
Levon Mirzoyan
(1887–1939)
21 Ιανουαρίου 1926 11 Ιουλίου 1929 3 χρόνια, 171 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
3. Mirzoyan I [10]
Πραγματοποίησε εκκαθαρίσεις από τους Αζέρους διανοουμένους, τους κομμουνιστές ηγέτες που είχαν ταχθεί με την αντιπολίτευση ή που μια φορά έτειναν προς τον παντουρκισμό.
4 Νικολάι Γκικάλο
Nikolay Gikalo
(1897–1938)
11 Ιουλίου 1929 5 Αυγούστου 1930 1 χρόνος, 25 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
4. Gikalo I [11]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε
5 Βλαντίμιρ Πολόνσκι
Vladimir Polonski
(1893–1937)
5 Αυγούστου 1930 7 Φεβρουαρίου 1933 2 χρόνια, 186 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
5. Polonski I [12]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε
6 Ρούμπεν Ρουμπένοφ
Ruben Rubenov
(1894–1937)
7 Φεβρουαρίου 1933 10 Δεκεμβρίου 1933 306 ημέρες Κομουνιστής
(Μπολσεβίκοι)
6. Rubenov I [13]
Στη διάρκεια των Μεγάλων Εκκαθαρίσεων, συνελήφθη κατηγορούμενος για συνωμοσία κατά του σοβιετικού κράτους, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε
7 Μιρ Ταζαφάρ Μπακίροφ
Mir Cəfər Bağırov
(1896–1956)
10 Δεκεμβρίου 1933 6 Απριλίου 1953 19 χρόνια, 117 ημέρες Κομουνιστής
7. Bağırov I [14]
Ακολούθησε κατά γράμμα τις εντολές του Στάλιν, εκκαθάρισε την αζέρικη ομάδα των διανοουμένων, τους κομμουνιστές ηγέτες που είχαν ταχθεί με την αντιπολίτευση ή που μια φορά έτειναν προς τον παντουρκισμό.
8 Μιρ Τεϊμούρ Γιακούμποφ
Mir Teymur Yaqubov
(1904–1970)
6 Απριλίου 1953 17 Φεβρουαρίου 1954 317 ημέρες Κομουνιστής
8. Yaqubov I [15]
9 Ιμάμ Μουσταφάγιεφ
Imam Mustafayev
(1910–1997)
17 Φεβρουαρίου 1954 10 Ιουλίου 1959 5 χρόνια, 143 ημέρες Κομουνιστής
9. Mustafayev I [16]
Επανέφερε την αζερική γλώσσα ως επίσημη γλώσσα της Σ.Σ.Δ. του Αζερμπαϊτζάν.
10 Βαλί Αχούντοφ
Vəli Axundov
(1916–1986)
10 Ιουλίου 1959 14 Ιουλίου 1969 10 χρόνια, 4 ημέρες Κομουνιστής
10. Axundov I [17]
Απέρριψε τις αρμενικές αξιώσεις για την αυτόνομη περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 1965.
11 Χεϊντάρ Αλίγιεφ
Heydər Əliyev
(1923–2003)
14 Ιουλίου 1969 3 Δεκεμβρίου 1982 13 χρόνια, 142 ημέρες Κομουνιστής
11. H.Əliyev I [18]
Βελτίωσε προσωρινά τις οικονομικές συνθήκες και προώθησε τις εναλλακτικές βιομηχανίες για τον παρακμάζοντα τομέα της πετρελαϊκής βιομηχανίας.
12 Καμράν Μπαγκίροφ
Kamran Bağırov
(1933–2000)
3 Δεκεμβρίου 1982 21 Μαΐου 1988 5 χρόνια, 170 ημέρες Κομουνιστής
12. Bağırov I [19]
Επικρίθηκε έντονα για την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών στο Αζερμπαϊτζάν.
13 Αμπντουραχμάν Βαζίροφ
Əbdürrəhman Vəzirov
(1930–2022)
21 Μαΐου 1988 25 Ιανουαρίου 1990 1 χρόνος, 249 ημέρες Κομουνιστής
13. Vəzirov I [20]
Μοιράστηκε τις διεθνείς αξίες για πολιτικές μεταρρυθμίσεις, όμως δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τη σύνθετη πολιτική κατάσταση στο Αζερμπαϊτζάν.
14 Αγιάζ Μουταλίμποφ
Ayaz Mütəllibov
(1938–2022)
25 Ιανουαρίου 1990 14 Σεπτεμβρίου 1991 1 χρόνος, 232 ημέρες Κομουνιστής
14. Mütəllibov I [21]
Μαύρος Γενάρης.

Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν (1990–σήμερα)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρόεδροι
Σειρά Πρόεδρος
(γέννηση–θάνατος)
Διάρκεια θητείας Πολιτικό κόμμα Κυβέρνηση Εκλογή Παρ.
Πορτρέτο Όνομα Από Έως Χρόνος παραμονής στο αξίωμα
1 Αγιάζ Μουταλίμποφ
αζερικά: Ayaz Mütəllibov‎‎
(1938–2022)
18 Μαΐου 1990 6 Μαρτίου 1992 1 χρόνος, 293 ημέρες Κομουνιστής
1. Mütəllibov II 1990
1991
Πρώτος Πόλεμος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Σφαγή του Χοτζαλί. Εξαναγκάστηκε από το Λαϊκό Μέτωπο να παραιτηθεί.
- Γιαγκούμπ Μαμάντοφ (acting)
αζερικά: Yaqub Məmmədov‎‎
(1941-)
6 Μαρτίου 1992 14 Μαΐου 1992 69 ημέρες Κανένα [22]
Ανατράπηκε με ένοπλη επανάσταση της οποίας ηγήθηκε το Λαϊκό Μέτωπο του Αζερμπαϊτζάν.
(1) Αγιάζ Μουταλίμποφ
αζερικά: Ayaz Mütəllibov‎‎
(1938–2022)
14 Μαΐου 1992 18 Μαΐου 1992 4 ημέρες Κανένα Mütəllibov II
Ανατράπηκε έπειτα από την κατάληψη της εξουσίας από το Λαϊκό Μέτωπο του Αζερμπαϊτζάν.
- Ισά Γκαμπάρ (acting)
αζερικά: İsa Qəmbər‎‎
(1957-)
18 Μαΐου 1992 17 Ιουνίου 1992 30 ημέρες Κόμμα Λαϊκό Μέτωπο του Αζερμπαϊτζάν [23]
Ανέλαβε προσωρινά τα προεδρικά καθήκοντα μέχρι τη διεξαγωγή εθνικών εκλογών το 1992.
2 Αμπουλφάζ Ελτσιμπέι
αζερικά: Əbülfəz Elçibəy‎‎
(1938–2000)
17 Ιουνίου 1992 24 Ιουνίου 1993 1 χρόνος Κόμμα Λαϊκό Μέτωπο του Αζερμπαϊτζάν 2. Elçibəy I 1992 [24]
Ο στρατός της Ρωσίας αποχώρησε από το Αζερμπαϊτζάν, τέθηκε σε κυκλοφορία το εθνικό νόμισμα, ιδρύθηκε το Κρατικό Θησαυροφυλάκιο και διενεργήθηκαν για πρώτη φορά εξετάσεις για την ανώτερη και τεχνική εκπαίδευση. Επίσης, επανασυστάθηκαν οι Ένοπλες Δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν].
- Χεϊντάρ Αλίγιεφ
αζερικά: Heydər Əliyev‎‎
(1923–2003)
24 Ιουνίου 1993 10 Οκτωβρίου 1993 108 ημέρες Κόμμα Νέο Αζερμπαϊτζάν 3. H.Əliyev II
3 10 Οκτωβρίου 1993 31 Οκτωβρίου 2003 10 χρόνια 1993
1998
[25]
Ίδρυσε το κόμμα YAP και επέζησε απόπειρας πραξικοπήματος το 1995.
4 Ιλχάμ Αλίγιεφ
αζερικά: İlham Əliyev‎‎
(1961-)
31 Οκτωβρίου 2003 Σήμερα 31 Οκτωβρίου 2003 (2003-10-31) (21 ετών) Κόμμα Νέο Αζερμπαϊτζάν 6. İ.Əliyev I 2003
2008
2013
2018
[26]
Το Αζερμπαϊτζάν εξελέγη μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Το 2007 εξουδετερώθηκε συνωμοσία από τρομοκράτες. Επίσης, διεξήχθη στο Μπακού ο Διαγωνισμός Τραγουδιού Eurovision 2012και οι Ευρωπαϊκοί Αγώνες 2015. Το 2020 ξέσπασε πολεμική σύγκρουση με την Αρμενία στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
  1. «Memmed Amin Resûlzâde (Bakû/Novhanı, 31 Ocak 1884 – Ankara, 6 Mart 1955)» (PDF). Ministry of Culture and Tourism, Turkey. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2007. [νεκρός σύνδεσμος]
  2. Akhundov, Fuad. «Democratic Republic of Azerbaijan Leaders». www.azer.com. Azerbaijan International. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  3. «Ministry of Finance of Republic of Azerbaijan. History of the ministry». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2010. 
  4. Черкесское имя в истории Азербайджана. maikop.bezformata.ru (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  5. Lazitch and Drachkovitch, Biographical Dictionary of the Comintern, pg. 444.
  6. «Archived copy» «ЗА УБИЙСТВОМ ГЕНЕРАЛА ДУМБАДЗЕ СТОИТ СААКАШВИЛИ». vesti.az (στα Russian). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  7. Каминский Григорий Наумович. pomnipro.ru (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  8. Getty, J. Arch, Origins of the Great Purges: The Soviet Communist Party Reconsidered, 1933–38, (Cambridge: Cambridge University Press, 1987), 207.
  9. Ахундов Рухулла Али оглы. www.kavkaz-uzel.ru (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  10. «Moscow and the delimitation of Karabakh in the 1920s». biweekly.ada.edu.az. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  11. Musayev, Ismail. «The Big Territorial Giveaway (II part)». www.visions.az. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  12. «Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898–1991. Полонский Владимир Иванович» [Directory of history of Communist party and Soviet Union in 1898–1991]. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2010. 
  13. Davies, Robert William (2003). Stalin-Kaganovich correspondence, 1931–1936. Yale University Press. σελ. 408. ISBN 0-300-09367-5. 
  14. De Waal, Thomas (2003). Black garden: Armenia and Azerbaijan through peace and war. New York and London: New York University. σελ. 138. ISBN 0-8147-1944-9. 
  15. «Geo World. Leaders of Azerbaijan». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2010. 
  16. «Directory of biographies. Imam Mustafayev». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2010. 
  17. Lewis Siegelbaum. «Seventeen Moments in Soviet History. 1973: Shakeup in the Republics». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2010. 
  18. Louise I. Shelley. Policing Soviet Society: The Evolution of State Control, Routledge, 1996, (ISBN 0-415-10469-6), p. 88
  19. Swietochowski, Tadeusz· Collins, Brian C. (1999). Historical dictionary of Azerbaijan. Lanham, Maryland: Scarecrow Press, Inc. σελ. 30. ISBN 0-8108-3550-9. 
  20. Robert V. Barylski. "The Russian Federation and Eurasia's Islamic Crescent", Europe-Asia Studies, Vol. 46, No. 3. (1994), p. 397
  21. «Exiled Former President Returns To Azerbaijan For Son's Funeral». www.rferl.org. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2014. 
  22. «Yaqub Məmmədov nurçuları Azərbaycana gətirənin adını açıqladı - MÜSAHİBƏ». publika.az (στα Αζερμπαϊτζανικά). 5 Μαΐου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2014. 
  23. «İsa Qəmbər on adam.az». adam.az (στα Αζερμπαϊτζανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2014. 
  24. (Γαλλικά) "Les liaisons dangereuses de la police turque" Αρχειοθετήθηκε 2013-11-05 στο Wayback Machine., Le Monde diplomatique, Μάρτιος 1997
  25. Lewis, Paul (2003-12-13). «H.A. Aliyev, K.G.B. Officer And Azeri Leader, 80, Dies». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-11. https://web.archive.org/web/20140811012652/http://www.nytimes.com/2003/12/13/world/ha-aliyev-kgb-officer-and-azeri-leader-80-dies.html. Ανακτήθηκε στις 2014-08-02. 
  26. «Azerbaijan's Ilham Aliyev claims election victory». BBC News. 2013-10-09. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-02-23. https://web.archive.org/web/20150223065057/http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-24455367. Ανακτήθηκε στις 2014-08-19. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]